آمالگام دندانی
آمالگام دندانی ماده‌ای غیر همرنگ (نقره ای یا سیاه) است،که برای پر کردن دندان از آن استفاده می‌شود و مرکب از جیوه ۵۰ درصد نقره ، ۳۰% قلع ، ۱۰%مس و ۱۰% روی است.
قدیمی‌ترین نمونه استفاده از آمالگام به عنوان ماده پر کننده دندان دقیقاً شناخته شده نیست ولی گزارش شده‌است که خمیر نقره ای در سال بعد از میلاد در چین برای این امر به کار می‌رفت.قبل از آمالگام دندانپزشکان برای پر کردن دندان از موادی چون تراشه‌های سنگ و صمغ و چوب پنبه و تربانتین و سرب و طلا و ... استفاده می‌کردند. جراح مشهور آمبروز پاره (۱۵۱۰ – ۱۵۹۰) برای پر کردن دندان از سرب و چوب پنبه استفاده می‌کرد.در سال Tobias Dorn Kreilius برای تولید آمالگام فرایندی را معرفی کرد که شامل حل کردن سولفید مس با اسید قوی و افزودن جیوه و جوشاندن آن و ریختن آن در دندان می‌شد. در فرانسه ماده معدنی پر کننده‌ای که D'Arcet ساخت بسیار مردم پسند بود ولی برای استفاده قبل از ریختن در دندان باید جوشانده و ذوب می‌شد. Louis Regnart به این ترکیب، جیوه افزود و دمایی را که نیاز داشت به مقدار قابل توجهی پایین آورد و به همین خاطر، "پدر آمالگام" لقب گرفت. آمالگام در سال توسط Auguste Taveau در فرانسه جا افتاد .ولی قبلاً در سال ۱۸۱۶ ایجاد شده بود. در حوالی دهه ۱۸۴۰ طلا و پلاتین و نقره و قلع و سرب و آلیاژ آنها بر آمالگام ترجیح داشت. آمالگام موضوع جنجال برانگیزی بود. یکی از رساله‌های اولیه دندانپزشکی که توسط یکی از محققان برتر دندانپزشکی ایالات متحده در آن زمان نوشته شده بود آمالگام را "مضرترین ماده‌ای که تا به حال برای پر کردن دندان به کار رفته است" توصیف کرد. با این وجود، آن رساله این را پذیرفت که آمالگام مزایای ویژه‌ای دارد. آن رساله استفاده از آمالگام را با این منطق که "جیوه، ترکیبی مضر است" تقبیح کرد.
دو مرد فرانسوی به نام برادران Crawcour آمالگام را در سال ۱۸۳۳ به ایالات متحده آوردند و در سال 1844 گزارش شد که 50% از تعمیرات دندان که در شمال نیویورک اتفاق می‌افتد با آمالگام است. قبل از این که آمالگام به وسیله آنها معرفی شود دو گزینه عمده پیش رو داشتیم: کشیدن دندان یا کوبیدن طلای داغ به داخل دندان در یک ملاقات طولانی. برادران Crawcour از این که مردم را از جیوه موجود در روش "پر کردن با نقره " که به کار می‌بردند و آن را "جایگزین معدنی" (mineral succedaneum) یا "جایگزین معدنی سلطنتی" (royal mineral succedaneum) می‌نامیدند و مردم آن را با طلا مرتبط می‌دانستند آگاه کنند سرباز می‌زدند. در سال ۱۸۴۳ جامعه جراحان دندانپزشکی آمریکا ( American Society of Dental Surgeons) (ASDS)، تنها انجمن دندانپزشکی آمریکا در آن زمان، استفاده از آمالگام دندانی را سوء معالجه اعلام داشته و تمام اعضای خود را به امضای گرونامه‌ای درباره عدم استفاده از آن مجبور کرد.این ابتدای واقعه‌ای بود که به جنگ آمالگام مشهور شد. برادران Crawcour را از کشور بیرون راند.
موضع گیری در برابر آمالگام منجر به فروافتادن ASDS شد. زیرا آمالگام از طلا ارزانتر بود و ریختن آن در دندان آسانتر و کم‌درد تر بود و نیاز به جوشاندن نداشت. در ۱۸۵۰ ، ASDS مصوبه و نظریه ضد آمالگام خود را فسخ کرد و در ۱۸۵۶ منحل شد. انجمن دندانپزشکی آمریکا (American Dental Association) چند سال بعد درسال ۱۸۵۹ پایه گذاری شد و کارهای مرکزی خود را روی جنبه‌های مکانیکیدندانپزشکی متمرکز کرد. تا سال ۱۹۱۷ یک دیپلمه دبیرستان نیازی به ورود به مدرسه دندانپزشکی نداشت.
در طول ۵۰ سال بعد از آن بسیاری از ترکیبات فلزی دیگر آزمایش شد از جمله پلاتین، کادمیوم، آنتیموان و بیسموت. در سال ۱۸۹۵ جی وی بلک (G. V. Black) فرمولی از آمالگام منتشر کرد که بیشتر معیارهای قابل قبول کارایی‌های بالینی را دارا بود و دستور العمل او عملاً تا هفتاد سال دست نخورده باقی‌ماند.
در 1959 دکتر mercury-to-amalgam جرح و تعدیلی را در نسبت جیوه به کل آمالگام پیشنهاد کرد که این نسبت از 8 به 5 به نسبت 1 به 1 تغییر یابد. فرمول استاندارد آمالگام دوباره در سال ۱۹۶۳ وقتی یک آمالگام بسیار مرغوب با ترکیبی که دارای مس زیادی بود معرفی شد تغییر کرد. اگرچه در بدایت امر این طور تصور می‌شد این مرغوبیت حاصل از پراکنده شدن بیشتر مواد در آمالگام است ولی بعداً کشف شد که استحکام بیشتر آمالگام ناشی از افزایش پیوند مس-قلع است که نسبت به پیوند قلع-جیوه در برابر خوردگی، حساسیت کمتری دارد.
این اتصال قلع-جیوه که امروزه به فاز گاما-۲ مشهور است به عدم استحکام کمک می‌کند و برای رشد عدم استحکام در طول انقباض و گرفتگی آمالگام بعد از قرارگیری در دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد که در نتیجهٔ آن، مقادیر اضافی آمالگام در حین تراشیدن به راحتی برداشته شوند.
استفاده نوین به عنوان ماده ترمیم کننده دندان
آمالگام یک ماده ترمیمی فوق العاده و انعطاف پذیر است و در دندانپزشکی‌ها به چند دلیل استفاده می‌شود. ارزان است و نسبتاً استفاده آسانی دارد و در طول جاگذاری در دندان، به راحتی شکل می‌پذیرد. برای مدت کوتاهی نرم می‌ماند لذا می‌تواند حجم‌های نامنظم دندان راپر کند و سپس سفت می‌شود. آمالگام نسبت به مواد ترمیم کننده دیگر مانند کامپوزیت‌ها دارای طول عمر زیادی است. طبق مطالعه‌ای در سال ۱۹۸۹ بیشتر آمالگام‌ها ۱۰ تا ۱۲ سال دوام می‌آورند در حالی که کامپوزیت‌های دندانی نصف این مدت دوام می‌آورند.به هر حال این اختلاف با کار کردن پیوسته روی خصوصیات فیزیکی کامپوزیت‌ها، کاهش یافته‌است.
آمالگام چیست؟
هنگامی که حفره‌ای چه به دلیل پوسیدگی و چه به دلیل شکستگی در دندان‌ها ایجاد می‌شود،باید توسط ماده‌ای به نام آمالگام ترمیم شود. مینای دندان یکی از سخت‌ترین مواد موجود در این کره خاکی است. دندان‌های ما به کمک ما می‌آیند که انواع و اقسام خوراکی‌ها از سخت تا نرم را بجویم و له کنیم و تحویل دستگاه گوارشمان بدهیم. بجز موارد بسیار محدودی که به‌عنوان نواقص مادرزادی محسوب می‌شوند، دندان‌های ما در بدو رویش،سفید،محکم و سالم هستند و به خوبی برای انجام وظایف خود آماده‌اند. اگر از دندان‌هایمان به خوبی مراقبت کنیم، همراهان خوبی برای ما خواهند بود اما با کم‌لطفی‌های ما، نظیر عدم رعایت بهداشت و تغذیه نامناسب، باکتری‌های دهانی ایجادکننده پوسیدگی دندان، فرصت خوبی پیدا خواهند کرد که مواد غذایی مناسب را تخمیر کرده، اسیدی تولید کنند که این اسید می‌تواند مینای سخت دندان را حل کرده و پوسیدگی ایجاد کند. پوسیدگی‌های دندانی از نقاط بسیار کوچک و معمولا به‌صورت لکه‌های سفید رنگی بر روی دندان‌ها آغاز می‌شود که در این مرحله، اگر به خوبی از دندان‌ها مراقبت شده و فلوراید از طرق مختلف از جمله دهانشویه‌ها و خمیر دندان‌ها به این لکه سفید برسد،پوسیدگی ممکن است متوقف شود. اما اگر روند پوسیدگی متوقف نشود، با ادامه فعالیت باکتری‌ها، ناحیه پوسیدگی وسیع‌تر می‌شود. از طرفی بافت سخت مینا و عاج دندان، توسط اسیدها حل شده، ماده نرم پنیرمانندی بجای دندان برجا می‌ماند که قادر به تحمل فشارهای جویدن نخواهد بود و در نتیجه حفره‌های پوسیدگی ایجاد می‌شود. در این مرحله است که دیگر پوسیدگی‌های دندان قابل برگشت نیست و باید ترمیم شود. اگر پوسیدگی دندانی در حد عاج و مینای دندان باقی مانده باشد، و به ناحیه مرکزی دندان (پالپ یا عصب دندان) دست‌اندازی نکرده باشد، حفره ایجاد شده توسط مواد ترمیمی دندانپزشکی قابل ترمیم است که به اصطلاح عام به آن « پر کردن دندان » گفته می‌شود.
