عارضه سر به جلو در بین دندانپزشکان
در پوسچر استاندارد ستون فقرات قوس های طبیعی دارد. این حالت باعث اعمال کمترین میزان استرس و استرین به بدن شده و شرایط را برای بیشترین کارایی بدن فراهم می آورد. در بین تمام پستانداران، انسان اقتصادی ترین مکانیزم ضد جاذبه را در حالت ایستاده دارد، در واقع انرژی صرف شده برای حفظ چنین وضعیت مشکلی بسیار اقتصادی است، به طور طبیعی قفسه سینه و فقرات پشتی در وضعیتی قرار دارند که ارگان های تنفسی بتوانند به طور بهینه کار کنند، سر به حالت صاف و متعادل قرار می گیرد طوری که کمترین فشار ممکن به عضلات گردن وارد شود، به هنگام مشاهده ی پوسچر فرد در حالت ایستاده از خط شاقولی به عنوان خط مرجع استفاده می شود که در نمای طرفی انتهای شاقول را در نقطه ای جلوی قوزک خارجی ثابت می کنیم. خط شاقولی عبارت است از یک ریسمان که به انتهای آن وزنه ی شاقول متصل می شود تا خطی کاملا عمودی را ایجاد کند. شاقول وسیله ای استاندارد برای اندازه گیری انحرافات است. در وضعیت ایستاده راستای بدن از چهار جهت جلوعقب راست و چپ بررسی می شود.
پوسچر مطلوب سر و گردن حالتی است که در آن سر کاملا در حالت تعادل قرار داشته باشد و این حالت با کمترین نیروی عضلانی حفظ شود. از نگاه جانبی خط مرجع بر روی لوب گوش منطبق می شود و گردن قوس قدامی طبیعی دارد. از نگاه خلفی بر خط میانی سر منطبق می شود و بر روی زائده های خاری مهره های گردنی قرار می گیرد وقتی قسمت فوقانی فقرات پشتی دچار خمیدگی شود و پشت به حالت گرد شده در آید. سربه جلو و پایین متمایل می شود. اما چشم ها نیاز به تراز بودن دارند و سر باید بالا آورده شود. این کار با اکستنشن فقرات گردنی صورت می گیرد. وقتی سر بالا آورده می شود تا چشمها در سطح مطلوب قرار گیرند. فاصله مهره ی هفتم گردن و پس سر به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. به این وضعیت سر به جلو (Foruard Head Posture.FHP ) گفته می شود..
Forward Head Posture
جلو آمدگی سرکه به تبعیت از وضعیت فقرات سینه ای و گرد شدن پشت ایجاد می شود باعث می شود که سر جلوتر از خط جاذبه قرار گیرد، در این وضعیت قسمت فوقانی ستون فقرات گردنی و نیز مفصل بين اکسيپوت و مهره ی اول گردنی به اکستنشن کشیده شده و ستون فقرات تحتانی گردنی و فوقانی سینه ای در فلکشن قرار می گیرد. در نتیجه این تغییرات بالانس طبیعی بین عضلات برقم می خورد. عضلات خلفی و اکستانسور گردن در وضعیت کوتاه شده قرار گرفته وقوی می باشند. در این حالت آمادگی برای ایجاد کوتاهی عادتی در عضلات وجود دارد. عضلات فلكسور کردن در قدام فقرات نیز در حالت کشیدگی به سر می برند که وقتی قدرت آنها بررسی شود نشانه هایی از ضعف دیده می شود. عضلات ساب مندیبولار نيز تحت کشش قرار گرفته و سبب وارد آمدن نیرو به مندیبل و متعاقب آن تغییر الگوی Occlusal می شوند. بر اثر پدیده Rebound Effect در عضله ی پلاتيسمای کشش یافته و سایر عضلات قدامی گردن مندیبل به عقب کشیده شده و در حالت رتروورژن قرار می گیرد و سر خارجی پتریگوئید خارجی دچار کشش می شود. در اثر این کشش و انقباضات نا به جا ممکن است دیسک مفصلی در مفصل TM به سمت قدام جا به جا شود در نهایت آرتروکینماتیک مفصل TMJ نیز تغییر می کند
علل شایع در بروز پدیده FHP
عوامل محیطی نقش مهمی در بروز این پدیده دارند. به طور مثال در فعالیت های کاری و روزمره که سر و اندام فوقانی در وضعيت قدامی تری نسبت به تنه قرار می گیرد. همانند پوسچر دندانپزشکان،، در بررسی پوسچر دندانپزشکان در حین کار متوجه می شویم که این افراد بسیار مستعد ایجاد FHP می باشند کیفوز ناحیه توراسیک و به دنبال آن فلکشن سر و گردن و گرد شدن شانه ها جهت گرفتن ابزار و نگاه کردن به داخل دهان بیمار مشخصه اصلی سر به جلو بودن می باشد، به همان صورت که در تصویر زیر دیده می شود.
عارضه سر به جلو در بین دندانپزشکان
- تغییر الگوی تنفسی مانند تنفس دهانی
- وضعیت پایین آمدن فک
- وضعیت قرارگیری زبان به سمت پایین و قدام
- آسیب های هایپراکستنشن
- بالا بودن بیش از حد سر حین خواب
- ضعف عضلات پشتی
عضلاتی که در ادامه آورده می شوند در نتیجه این وضعیت دچار سفتی می شوند:
- Anterior Scalenes
- Sterno Cleido Mastoid
- وضعیت قرارگیری زبان به سمت پایین و قدامSuboccipital Muscles
- Posterior Cervical Muscles
عضلات زیر مهار شده و ضعیف می شوند:
- Longus Capitis
- Longus Coli
- Multifidus
یک روش ساده برای ارزیابی وضعیت سر نسبت به بدن ایستادن پشت به دیوار به حالتی که شانه کاملا به دیوار بچسبد و اندازه گیری فاصله پشت سر از دیوار می باشد. در حالت نرمال و در فردی که دچار FHP نمی باشد پشت سر دیوار را لمس می کند اما در افراد با آن مشکل سر از دیوار فاصله دارد و هر اندازه این فاصله بیشتر باشد میزان سر به جلو بودن نیز بیشتر است.
تاثیرات وعلائم
- ایسکمیاب درد و خستگی عضلانی وهمچنین درد در ناحیه ی گردن و توراسیک
- کاهش دامنه حرکتی ناحیه ی توراسیک فوقانی و افزایش موبیلیتی ناحیه ی میانی گردن
- فشرده شدن و کاهش جریان خون ورتبرال به مغز و ساقه مغز در ناحیه ی ساب کرانیال
- افزایش فعالیت عضلات قدامی کردن و عضلات هایوئید که سببا Tightnes3 در گلو و مشکل در عمل بلع می شود
- افزایش تنشن در دندان ها و ساختارهای حمایتی
- تخریب زودرس دیسک بین مهره ای و ایجاد استئوفیت در ناحيه
- درد و التهاب در مفصل تھیورومندیبولار
- سر درد
- افزایش کیفوز ناحیه ی پشتی و کاهش ارتفاع ستون فقرات
- کاهش ظرفیت حیاتی ریه - کاهش دامنه حرکتی شانه و بازو
- بیرون زدگی دیسک بین مهره ای و فشار بر روی ریشه عصبی
درمان :
فیزیوتراپی میتواند کمک بسیار زیادی برای رفع این اختلال باشد.
اقدامات فیزیوتراپی
- تصحيح پوسچر در فعالیتهای روزانه به خصوص فعالیتهای کاری.. همانطور که گفته شد وضعیت سر به جلو یکی از پوسچرهای شایع در بین دندانپزشکان است که جهت رفع آن یکی از کارهایی که می تواند انجام پذیرد به عنوان مثال افزایش ارتفاع یونیت می باشد که این امر سبب کاهش میزان خم شدن دندانپزشک در حین کار می باشد
- اجتناب از فعالیت ممتد کاری و ریلکس کردن عضلات
- اقدامات مربوط به کاهش درد
- تصحيح دامنه حرکتی
- حرکات مفصلی و انعطاف پذیری
- کاهش اسپاسم عضلانی
- افزایش قدرت و استقامت عضلانی
- افزایش مهارت های تعادلی و تحریک حس عمقی
- تصحيح اختلالات در حین راه رفتن
تمرینات متنوعی برای اصلاح این وضعیت وجود دارد که به آسانی قابل انجام شدن در هر حالتی می باشند که برای نمونه چند مورد آورده می شود:
- آزاد کردن عضله استرنوکلیدوماستوئید: فشارو پینچ کردن عضله هر طرف یک دقیقه با مقداری چرخش سر: عضله در دسترس کامل قرار می گیرد
- حرکت ۳۰ :chin tuckحرکت هر حرکت به مدت ۵ ثانیه
- حرکت ۳۰ :chin nodsحرکت هر حرکت به مدت ۵ ثانیه
- حرکت chin tuck با باند کشی: ۳ حرکت هر حرکت به مدت ۵ ثانيه
