خوشبختانه امروزه ایمپلنت دندان، روبرو شدن با مشکلات بی دندانی را بسیار آسان کرده است. از دست دادن یک یا چند دندان، مشکلی است که برای بسیاری از انسانها سخت و حتی غیرقابل تحمل است، اما به دلایل متعدد احتمال روبرو شدن با عارضه ی بی دندانی وجود دارد. مشکلی که تا چندی پیش راهی جز استفاده از دندان های مصنوعی نداشت. این دندان ها به دلیل شکل ظاهری و مشکلات دیگری که داشت، رضایت مریض را جلب نمی کرد.
ایمپلنتولوژی حاصل آخرین تحقیقات و تکنولوژی های روز دنیا است. قرار دادن ایمپلنت دندان در فک، درمانی نه چندان سخت است که عارضه ای در بر ندارد. ایمپلنت دندانی همان نقش دندان های اصلی را تا پایان عمر برای بیمار ایفا می کند. از بین روش های مختلف جایگزینی ریشه دندان، ایمپلنت دندان جایگزینی کامل محسوب میشوند، چراکه هم ریشه و هم تاج دندان را شامل می شوند.
ایمپلنت دندان چیست ؟
ایمپلنت دندان نوعی پایه تیتانیومی سازگار با سلول های بدن است. از ایمپلنت های دندانی به عنوان جایگزینی مناسب و دائمی به جای یک یا چند دندان از دست رفته استفاده می شود. پس از قراردادن ایمپلنت توسط دندانپزشک در داخل استخوان فک، با استخوان سازی سلول های استخوان ساز در سطح ایمپلنت، استخوان فک به ایمپلنت جوش می خورد. فرآیند جوش خوردن معمولا 3 تا 4 ماه طول کشیده، سپس قسمت تاج و روکش دندان ساخته شده و بر روی پایه قرار می گیرد.
از دست دادن یک یا چند دندان تاثیر به سزایی در چهره و مهم تر از آن در روحیه و اعتماد به نفس افراد دارد. با استفاده از ایمپلنت های دندانی میتوان علاوه بر بازیابی توانایی جویدن طبیعی، چهره طبیعی و زیبایی لبخند را نیز به فرد بازمی گرداند. کاشت ایمپلنت در خانم ها از سن 15 سالگی و در آقایان از سن 18 سالگی امکان پذیر است.
انواع ایمپلنت دندان
اولین چیزی که بیمار نیازمند به ایمپلنت به ذهنش متبادر میشود این است که کدامیک از انواع ایمپلنت بهتر است و گاها مبهوت از انواع ایمپلنت های دندانی موجود در بازار ( انواع ایمپلنت کره ای، آمریکایی ، ایمپلنتیوم ، ایمپلنت سوئیسی ، ایمپلنت sic و ... ) درمان خود را به تعویق می اندازد. غافل از اینکه غالب ایمپلنت ها خوبند به شرط آنکه توسط دندانپزشکی که کار را میداند انجام پذیرد. مهارت دندانپزشک در درمان ایمپلنت امری بس مهم و ضروری است.
چرا هزینه ایمپلنت دندانی گران است ؟
علت گرانی قیمت ایمپلنت دندان به نسبت سایر درمانهای سنتی دندانپزشکی ، هزینه فیکسچر ( بخش کاشتنی انواع ايمپلنت دنداني ) و قطعات پروتزی ( اباتمنت اصلی و بعضا موقت، آنالوگ، پیچ اباتمنت ) و... که به هزینه لابراتواری چند برابری پروتز ( روکش ایمپلنت ) نسبت به روکش دندانهای عادی اضافه میشود، میباشد.
چنانچه تنها یک دندان از دست رفته باشد
ایمپلنت دندان جلو
برای پر کردن این فضای بی دندانی، از روشی به نام بریج (پل) استفاده می شود. در این درمان، نیاز به تراش دندان های مجاور ناحیه بی دندانی برای جایگزینی دندان است. نقطه ضعف این درمان، آسیب رسیدن به دو دندان سالم است که منجر به پوسیدگی آنها نیز می شود. علاوه بر آن به دلیل تحریک نشدن استخوان، تحلیل تدریجی استخوان نیز به وجود می آید.
این در حالی است که ایمپلنت دندان نه تنها به دندان های مجاور آسیب نمی رساند، بلکه کاشت ایمپلنت به دلیل تحریک استخوان ناحیه بی دندانی مانع از تحلیل استخوان می شود. هزینه ایمپلنت دندان جلو معادل قیمت ایمپلنت هر دندان دیگر می باشد و تفاوتی ندارد.
چنانچه چند دندان از دست رفته باشد
برای پر کردن این نوع ناحیه بی دندانی، معمولا از پروتز متحرک استفاده می شود. پروتزهای متحرک با قلاب دور دندان قرار می گیرند. در این درمان با وجود اینکه نیازی به تراش دندان های مجاور نیست، اما سنگینی و فشار پایه ها به دندان های پایه منجر به لق شدن دندان های مجاور و در نتیجه پوسیدگی دندان ها می شود. در این مورد نیز می توان با کاشت ایمپلنت، علاوه بر حفظ زیبایی ظاهری، مانع آسیب رسیدن به دندان های سالم و استخوان فک شد.
چنانچه همه دندان ها از دست رفته باشد
ثابت کردن دندان مصنوعی با ایمپلنت
در این مورد معمولا از پروتزهای کامل متحرک استفاده می شود. پروتزهای کامل متحرک مشکلات بسیاری را برای بیمار از قبیل: لقی پروتز در دهان، سختی تکلم و ... ایجاد می کند. حال آنکه با ایمپلنت های دندانی می توان راحتی و زیبایی را بیمار بازگرداند. ( ایمپلنت دندان مصنوعی )
آیا ایمپلنت پس میزند ؟
خیر، ایمپلنت دندانی بر خلاف انواع دیگر پیوندها ( قلب ،کلیه، ریه و... ) پس نمیزند چرا که تیتانیوم فلزی است که با محیط بدن کاملا سازگار است . اما علل از دست دادن ایمپلنت شامل عواملی است همچون :
- جراحی نامناسب
- تروما ( آسیب و ضربه ) به ایمپلنت دندانی بلافاصله بعد از جراحی
- پروتز نامناسب و عدم پخش صحیح نیرو
- از همه مهمتر، عدم رعایت بهداشت دهان توسط بیمار
مزایای ایمپلنت دندانی
- در عین گران بودن درمان ، مزایا یی همچون راحتی، مقاومت بالا، کاربردی بودن، بازگرداندن توانایی جویدن طبیعی و زیبایی فوق العاده ، باعث میشود تا رضایت خاطر بیماران نسبت به بریجهای ثابت یا پرتز متحرک بیشتر شود. در صورت رعایت کامل بهداشت، این دندان ها دائمی (Lifetime) خواهند بود.
- با درمان ایمپلنت، دندانهای دیگر قربانی جایگزینی دندان از دست رفته نمیشوند.
- پایه ایمپلنت مانند ریشه دندان داخل استخوان قرار گرفته و استخوان فک به دلیل ساپورت توسط ایمپلنت تحلیل نمیرود. بنابراین فرم صورت، کمتر دستخوش تغییرات ناشی از از دست دادن دندان میشود.
- به طور معمول طول عمر ایمپلنت دندان از سایر درمانهای جایگزین طولانی تر است و در صورت از دست رفتن ایمپلنت، امکان جایگزینی مجدد وجود دارد.
مضرات ، معایب ، مشکلات و عوارض ایمپلنت دندانی
- از جمله معایب و مشکلات ایمپلنت قیمت آن است. هزینه ایمپلنت دندان نسبت به سایر درمانها برای جایگزین کردن دندان مانند پروتز ثابت یا پرتز متحرک بیشتر است. هزینه ایمپلنت یک دندان حدود دو تا دو و نیم میلیون تومان است.
- علاوه بر قیمت ایمپلنت دندان ، زمانبر بودن درمان ایمپلنت نیز از معایب دیگر ایمپلنت های دندانی است. زمانی حداقل بین ۴ تا ۹ ماه برای این درمان لازم است. (مدت زمان ایمپلنت دندان )
- از جمله مضرات ایمپلنت این است که یک جراحی بوده و ریسکهای مربوط به جراحی را نیز دارد. از جمله این ریسک ها میتوان به احتمال عفونت وشکست درمان یا از دست رفتن ایمپلنت دندان اشاره کرد که در این مورد نیاز به جایگزینی مجدد آن است.
- ایمپلنت نیازمند معاینات دوره ای توسط دندانپزشک است.
نحوه کاشت دندان ( ایمپلنت و درمان )
مراحل ایمپلنت دندان مانند هر درمان جراحی دیگر با ایجاد بی حسی موضعی در ناحیه مورد نظر آغاز شده در نتیجه بیمار در حین جراحی هیچگونه درد ایمپلنت دندان را حس نخواهد کرد. سپس با توجه به طرح درمان انتخابی و ضمانت استخوان، ایمپلنت در استخوان فک قرار می گیرد و برای اینکه ایمپلنت با استخوان پیوند خوبی برقرار کند به مدت 12 تا 24 هفته زمان لازم دارد.مراحل کاشت ایمپلنت دندان پس از طی دوره پیوند استخوان (اسئواینتگریشن) ایمپلنت های پایه و بستری مقاوم را برای طرح درمان انتخابی فراهم می آورند. برای راحتی بیمار تا ساخته شدن پروتز اصلی، بر روی ایمپلنت پروتز موقت طراحی می شود تا عمل تکلم و جویدن به طور موقت انجام گردد. قالبگیری از ایمپلنت جزء موارد حساس و دقیق در ساخت پروتز ایمپلنت می باشد و بیمار می بایست کلیه دستورات دندانپزشک معالج را با دقت اجرا نماید.
مراقبتهای بعد از جراحی
نکاتی مفید برای بالا بردن میزان موفقیت درمان
- پس از کاشت ایمپلنت به مدت 1 روز از مسواک زدن در اطراف ناحیه عمل خودداری کنید.
- شستن دهان تا 8 ساعت بعد از عمل جراحی توصیه نمی شود.
- بهتر است روز بعد از عمل جراحی، از دهان شویه استفاده شود. بهترین محلول برای شستشوی دهان کلرهگزیدین روزی 3 مرتبه باشد.
- نوشیدن پس از جراحی به راحتی امکان پذیر است ولی در مورد خوردن، باید دقت داشته باشید که بی حسی اثر خود را از دست داده باشد.
- ایمپلنت های دندانی نیز همانند دندان طبیعی به مراقبت نیاز دارند. زیرا پلاکت های میکروبی باعث عفونت لثه می شوند. بنابراین، توصیه می شود از برس های بین دندانی، نخ دندان، مسواک و ترجیحا خمیردندان های مخصوص ایمپلنت استفاده گردد.
- افرادی که از ایمپلنت استفاده می کنند باید از کشیدن سیگار، خوردن قهوه و نوشیدن چای در سه روز اول پرهیز کنند.
- به طور کلی استفاده از سیگار، مواد مخدر و مشروبات الکلی موفقیت کاشت ایمپلنت را کاهش می دهند.