قبل از جايگذاري يا سمان نمودن يك رستوريشن در حفره آماده سازي شده، دندانپزشك بايد تصميم بگيرد كه درون حفره بايد بیس، سیلر يا لاینر محافظت كننده قرار گيرد. در حالي كه اين امر در ابتدا ساده به نظر ميرسد، اين تصميم گيري به علت تعداد رو به افزايش محصولات، پيچيده شده است. علاوه بر اين، موفقيت باليني هر رستوريشن غير مستقيم تا حدود زيادي به ارتباط بين رستوريشن و دندان بستگي دارد. سيستمهاي رزيني چسباننده نيز در اين تحولات سهم زيادي دارند كه به محبوبيت سراميكهاي باند شونده و دنچرهاي پارسيل ثابت نگهداري شده توسط رزين منجر شده است .

بیس و لاینر در دندانپزشکی

هر دندانپزشك ترميمي روزانه با اين موضوع كه چه بيس و لاينري را زير ترميم، يا چه سماني را جهت چسباندن يك ترميم غير مستقيم به كار برد، برخورد مينمايد. هم راستا با ارايه محصولات و تكنيكهاي جديد، اطلاعات دندانپزشكان بايد در اين مورد به روز باشد. هنگامي كه نام محصول گمراهكننده است، مشكل از اين هم پيچيدهتر مي . شود نام برخي محصولات، سمان درزگير (Luting )است، در حالي كه جهت استفاده به عنوان . اند سمان طراحي نشده برخي ديگر سمان (Cement )ناميده ميشوند (به خصوص در مورد گلاس آينومرها)، در حالي كه در واقع يك نوع ماده ترميمي هستند نه يك سمان چسباننده در. تلاش جهت كاهش يا حذف اين بلاتكليفي پيشنهاد شده كه استفاده از بيس و لاينرها دوباره ارزيابي شود .اين مقاله، لاينرها، بيسها و سمانها را تعريف نموده، كاربرد باليني، خصوصيات مكانيكي و سازگاري زيستي آنها، اصول چسبندگي، طبقه بندي، انواع تجاري آنها و ساير اطلاعات باليني مناسب را مورد بررسي قرار می دهد.

لاينر ، لايه نازكي از يك ماده است كه روي سطوح آماده سازي شده دندان قرار داده شده، دندان را از مواد ترميمي، مايعات داخل دهان و در نهايت محيط خارج محافظت مينمايد. قابل ذكر اس ت كه لاينرهاي با ضخامت كم را ميتوان به دو دسته لاينرهاي محلول (با ضخامت 2-5 ميكرون) و لاينرهاي پسوس انسيون (به طور معمول با ضخامت 20 - 25 ميكرون) تقسيم نمود. از لاينرهاي ضخيمتر، تحت عنوان cement liners ) با ضخامت 1000 200 -ميكرون)، به طور معمول جهت حفاظت حرارتي و درمان دارويي پالپ استفاده مي .شود اين مواد به طور معمول به دليل ضخامت، سختي يا استحكام ناكافي، به تنهايي در حفرات عميق استفاده نمي شوند.

بیس مادهاي است ضخيمتر از لاينر كه جهت جايگزيني عاج از دست رفته استفاده مي . شود اين ماده بايد بلافاصله بعد از جايگذاري و سخت شدن اوليه قادر به تحمل نيروهاي ناشي از فشرده سازي ما ده ترميمي باشد. اين مواد در زير رستوريشنهاي دايم استفاده شده، باعث التيام پالپ آسيب ديده ميگردند. همچنين پالپ را در برابر شوكهاي گالوانيك، حرارتي و تروماي مكانيكي محافظت نموده، ميتوان قبل از جايگذاري ترميم نهايي شكلشان را اصلاح نمود.

سمان عبارت از مادهاي است كه جهت چسباندن يك رستوريشن غيرمستقيم به دندان آماده سازي شده استفاده ميگردد و ممكن است بعضي از خواص درماني بيس و لاينرها را نشان دهد.

منطق كاربرد بيس ها، لاينرها

براي سالها اين تصور وجود داشت كه مواد ترميمي دنداني تا حدودي براي دندانها و به خصوص پالپ مضر ميباشند. اگر چنين چيزي صادق باشد، اين اثرات سمي يا مضر، حساسيت بعد از درمان را به دنبال خواهند داشت. پس دندان اي پزشكان به ماده جهت حفاظت يا بافر نمودن عاج نيازمندند كه بين ترميم و دندان قرار گرفته، در نتيجه باعث حذف حساسيت پس از درمان شود اين تئوري در طي سالها اصلاح شده است. امروزه معتقدند كه حساسيت پس از درمان اغلب توسط باكتريها و محصولاتشان اتفاق ميافتد . باكتريها در بزاق حضور داشته، به فضاي ميكروسكوپي بين ترميم و سطح دندان وارد ميشوند. اين پديده تحت عنوان ريزنشت شناخته شده، از طريق فرآيند موئينگي رخ می دهد بنابراین، ريزنشت را ميتوان به صورت جريان مايعات دهاني و باكتريها به فضاهاي ميكروسكوپي بين سطوح آماده سازي شده دندان و ماده ترميمي، تعريف نمود. از علل ريزنشت ميتوان به تفاوت در انبساط حرارتي ماده ترميمي و دندان، انقباض ناشي از سخت شدن، گاه اثرات اختتام و پرداخت ترميم، موقعيت منشورهاي مينايي، روشهاي كاربردي و شكل حفره اشاره نمود.

جلوگیری از ریزنشست

با استفاده از تكنيك ترميمي مناسب ميتوان از ايجاد ريزنشت جلوگيري نمود. به تازگي گزارش شده است كه استفاده از مواد تميز كننده، باكتريهاي باقيمانده در حفره تراش خورده را كاهش داده يا حذف مينمايد.