زرد شدن دندان ها از علت تا درمان
انواع زرد شدن دندان ها:
زرد شدن دندان ها به دو دسته اصلی طبقه بندی می شود: تغییر رنگ خارجی و تغییر رنگ ذاتی.
تغییر رنگ خارجی: بر روی لایه خارجی دندان تحت عنوان مینای دندان ایجاد می شود. لکه های مینای دندان از سفید مایل به زرد تا لکه های قهوه ای را در بر می گیرد.
تغییر رنگ ذاتی: زمانی اتفاق می افتد که ساختار داخلی دندان تحت عنوان عاج تغییر رنگ می دهد و در این حالت رنگ عاج دندان تیره شده یا به رنگ زرد یا خاکستری در می آید.
با وجودی که لکه های خارجی را می توان به طور موثر با استفاده از تکنیک های مختلف اصلاح طرح لبخند با سفید کردن دندان چه بعد و چه قبل از ارتودنسی دندان، درمان کرد اما دندان زرد ذاتی احتمالاً مقاومت بیشتری دارند و در بسیاری از مواقع درمان آنها نیازمند استفاده از روش های دندانپزشک زیبایی همچون روکش ونیر است.
علل زرد شدن و تیره شدن دندان ها:
برای تیره شدن دندان ها علت های متعدد وجود دارد که این بعضی از این دلایل عبارتند از:
- غذاها/ نوشیدنی ها: مصرف قهوه، چای، نوشابه کولا، شراب، میوه ها و سبزیجات خاص (برای مثال، سیب و سیب زمینی) می توانند علت زرد شدن دندان ها باشد.
- استفاده از تنباکو: سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو می تواند باعث ایجاد دندان زرد شود.
- عدم رعایت مناسب بهداشت دندان: استفاده ناکافی از مسواک و نخ دندان برای خارج کردن پلاک و لکه های ایجاد شده از مواد غذایی همچون قهوه و تنباکو می تواند باعث زرد شدن دندان شود.
- بیماری: ابتلا به برخی بیماری های خاص می تواند بر مینا (سطح سخت روی دندان) و عاج دندان (ماده ای که زیر مینای دندان قرار دارد) تاثیر گذاشته و باعث تغییر رنگ و زرد شدن دندان شود. علاوه بر این، درمان های استفاده شده برای شرایط خاص نیز می تواند بر رنگ دندان تاثیرگذار باشد. برای مثال، پرتو درمانی سر و گردن و شیمی درمانی می تواند باعث تغییر رنگ دندان ها شود. علاوه بر این، عفونت های خاص مشاهده شده در بارداری می تواند باعث تغییر رنگ و زرد شدن دندان های نوزاد با تاثیر گذاری بر فرآیند توسعه مینای دندان شود.
- مصرف داروهای خاص: مصرف آنتی بیوتیک هایی مثل تتراسیکلین و داکسی سایکلین می تواند به وجود آمدن دندان زرد در حال رشد در کودکان کوچکتر از سن ۸ سال شود. علاوه بر این شستشوی دهان با دهان شویه های حاوی کلر هگزیدین و ستیل پیریدینیوم کلراید می تواند باعث زرد شدن دندان ها شود. مصرف آنتی هیستامین ها (مثل بنادریل)، داروهای ضد روان پریشی، و داروهای ضد فشار خون نیز می تواند باعث ایجاد دندان زرد شود. سیاه شدن دندان با قطره آهن نیز از عارضه های شایع میباشد .
- مواد اولیه دندان پزشکی: بعضی از مواد اولیه مورد استفاده در دندان پزشکی همچون ترمیم آمالگام و بطور خاص مواد حاوی سولفید نقره می تواند باعث ایجاد رنگ خاکستری تا مشکی بر روی دندان ها شود. بالا رفتن سن: با بالا رفتن سن، لایه خارجی مینای دندان های شما دچار فرسایش شده به این ترتیب تغییر رنگ دندان به دلیل آشکار شدن رنگ زرد طبیعی عاج دندان بروز می یابد. ضمن اینکه دندان قروچه نیز می تواند باعث فرسایش دندان شود.
- مسائل ژنتیک: مینای دندان بعض افراد بطور طبیعی روشن تر یا تیره تر از سایرین است.
- عوامل محیطی: از جمله این عوامل می تواند اشاره کرد به مصرف زیاد فلوراید به خاطر منابع محیطی (مقدار فلوراید طبیعی بالا در آب آشامیدنی) یا استفاده زیاد آن (مثل استفاده زیاد دهان شویه ها، خمیر دندان ها و مکمل های حاوی فلوراید) می تواند باعث تغییر رنگ دندان ها شود.
- آسیب: برای مثال وارد شده به خاطر افتادن از بلندی می تواند باعث ایجاد آسیب به فرآیند تشکیل مینای دندان در کودکانی شود که دندان های آنها هنوز در حال رشد است. وارد شدن آسیب همچنین می تواند باعث زرد شدن دندان و تغییر رنگ آن در بزرگسالی شود.
زردی دندان(آناتومی دندان):
مینا قابل رؤیت‌ترین قسمت دندان است كه ماده كاملاً سختی است و برای تاب آوردن در مقابل جویدن و گاز گرفتن، طراحی شده است. به علت بادوام بودن مینای دندان، با افزایش سن هم این قسمت از دندان برای خرد كردن و شكستن مستعد میشود. اگر مینا به اندازه كافی مواد معدنی داشته باشد، رنگ دندان روشن‌تر یا سفیدتر است. با این وجود، اغلب نیمه شفاف، خاكستری روشن یا زرد رنگ است كه این رنگ‌ها از ماده استخوانی مانند زیر مینا ـ عاج دندان ـ نشأت می‌گیرند. این بافت قوی است و بیشتر ساختار دندان را تشكیل می‌دهد و به عنوان محافظ مینا به حساب می‌آید.
محصولات برای سفید کردن دندان به چهار گروه طبقه بندی می شوند:
- سفید کننده های مورد استفاده در مطب های دندان پزشکی
- بلیچینگ دندان پزشکی قابل استفاده در خانه
- بسته های خریداری شده از داروخانه ها برای استفاده خانگی
- باندینگ کامپوزیت، روکش و ونیر
روش های جلوگیری از زردی دندان ها:
برخی فعالیت های مورد توجه در سبک زندگی می تواند به پیشگیری از زرد شدن دندان ها و نیز سفید ماندن دندان ها پس از سفید کردن آنها کمک فراوان کند. برای مثال، خودداری از مصرف غذاها و نوشیدنی هایی که باعث لک شدن دندان ها می شود و اجتناب از مصرف زیاد فلوراید می تواند تاثیر خاص در جلوگیری از تغییر رنگ و وجود دندان زرد داشته باشد. اگر شما قهوه مصرف می کنید و یا سیگاری هستید، این کار را ترک کنید یا مقدار مصرف خود را تا حد امکان کاهش دهید. دندان زرد گاهی از عوارض ارتودنسی بوده و بعد از ارتودنسی، درکودکان و یا در بارداری نیز می تواند به وجود آید، اگر با زرد شدن دندان ارتودنسی در بارداری مواجهه هستید قبل از هرگونه درمانی با پزشک مشورت کنید و دندان پزشک خود را در جریان وضعیتتان قرار دهید. زرد شدن دندان علاوه بر سطح جلویی دندان در پشت دندان نیز می تواند بوجود آید. درمان دندان زرد با علت خارجی راحتتر و در بعضی مواقع کم هزینه تر می باشد. در صورت تغییر رنگ دندان ها با مراجعه به دندان پزشک می توانید بهترین روش را برای سفید کردن و از بین بردن لکه های دندان استفاده کنید.
آیا ارتودنسی باعث زردی دندان میشود؟
بسیار پیش می‌آید که بیماران بعد از ارتودنسی از زرد شدن دندان‌ها خبر می‌دهند، ارتودنسی فی‌النفسه هیچ‌گونه تغییر رنگی در دندان‌ها ایجاد نمی‌کند اما این اتفاق حتما بخاطر یکی از این دلایل است:
ممکن است بیماربا وجود توصیه متخصص ارتودنسی ( دکتر ارتودنسی ) به علت عدم رعایت بهداشت دچار پوسیدگی‌هایی در دندان‌ها شود. این پوسیدگی‌ها به شکل لکه‌های سفید یا قهوه‌ای و حتی گاه سیاه دیده می‌شوند که به خوبی با رعایت بهداشت مناسب قابل احتراز خواهند بود. اما وقتی ایجاد شدند، برطرف کردن آنها نیاز به اقدامات دندانپزشکی خواهد داشت. در انتهای درمان ارتودنسی، تمام چسب‌ها و کامپوزیت‌هایی که برای چسباندن براکت‌ها و بندهای ارتودنسی استفاده می‌شدند از روی دندان توسط متخصص ارتودنسی ( دکتر ارتودنسی ) پاک می‌شوند و بنابراین هرچه ازارتودنسی به دندان اضافه شده برداشته میشود. اغلب بعد از درمان، چون بیمار توجهش به دندان‌ها بیشتر شده، ممکن است «احساس» کند رنگ دندان‌ها زرد است. در این موارد مدتی بعد از ارتودنسی می‌تواند از روش‌های سفید کردن دندان‌ها استفاده کند. به ندرت استفاده از درمان‌های ترمیم زیبایی ممکن است توصیه شود.
